01 jun Soms zit tegen, soms zit het mee

Soms zit het tegen, soms zit het mee

Sinds een aantal jaren mediteer ik bij de sangha van Zen Spirit Groningen, een gemeenschap van mensen die zich bezighoudt met de beoefening van boeddhisme. De sangha wordt gezien als een belangrijk onderdeel van de boeddhistische beoefening, omdat het mogelijkheden biedt om te leren en elkaar te ondersteunen op het spirituele pad. Het mediteren doet mij goed en aanwezig zijn in de sangha is fijn, ik ontmoet er gelijkgestemden, een wezenlijk verlangen van mij. En toch, iedere dinsdag zie ik er tegenop om naar het Vipassana centrum te gaan.

Waarom is het toch zo moeilijk om datgene te doen, waarvan je weet dat het goed voor je is? Of het nu gaat om gezond eten, voldoende bewegen, regelmatig mediteren of voldoende slaap krijgen, de discipline om gezonde patronen vol te houden is lastig. We zijn als mens erg gevoelig voor verleidingen, zoals het eten van ongezond voedsel dat direct bevredigt door de suikers en koolhydraten, het eindeloos kijken van series – wat verdovend werkt – of door inactief te zijn.

Onze omgeving en sociale kring kunnen een rol spelen bij het in stand houden van (on)gezonde gewoonten. Als de omgeving niet ondersteunend is, kan het moeilijker zijn om vol te houden. Stress, of angst en andere emotionele factoren kunnen verder leiden tot terugval in ongezonde gewoonten als een vorm van coping. Het vergt een combinatie van motivatie, vastberadenheid en het creëren van een ondersteunende omgeving om constructieve patronen op lange termijn vol te houden.

Eens in de zoveel tijd ga ik op retraite met Zen Spirit, samen met mijn echtgenoot. Het is een vorm van zelfzorg. Vijf dagen in stilte, meditatie, reflectie, tot mijzelf komen. Ik ervaar de stilte meestal als helend, lavend, zuiverend. Mijn echtgenoot vindt het een straf. Toch gaat hij mee, wat ik heel moedig vind. Tijdens de laatste retraite van vijf dagen gaat het op en neer. Ik ga door een moeilijke periode en ben daar regelmatig zeer emotioneel over. Er rijzen tijdens het mediteren allerlei gevoelens en gedachten: onrust, paniek, verdriet, boosheid, angst. Maar er zijn ook momenten van rust, van aanvaarding of zelfs van klein geluk. De aanwezigheid van gelijkgestemden steunt en zorgt voor rust in het aanwezig zijn bij deze emoties. Tegelijkertijd ontstaat er ruimte voor anderen. Ik oefen gelijkmoedigheid en schrijf het volgende gedicht:

 Soms zit het tegen

Dan is er wanhoop en verdriet

Dan zie ik het allemaal even niet

Ja, soms zit het tegen

 Soms zit het mee

Dan zijn er plots die kleine dingen

De geur van rozen en seringen

De vogels die uitbundig zingen

Een wandeling in het groenste bos

Duizenden bloemetjes in het mos

Boterbloem en fluitenkruid

Adem in en adem uit

Een klavertje vier

Een aangereikt servetje van papier

Dan zijn er koekjes bij de thee

Ja, soms zit het mee

Na afloop van de vijf dagen in stilte weet ik: dit was goed, er is vertrouwen, ondanks de moeilijkheden die er zijn. Ik neem mijzelf voor om dinsdagavond weer naar de sangha te gaan.