Wat is EMDR en hoe werkt het?

Eye Movement Desensitization and Reprocessing – kortweg EMDR – is een therapie voor mensen die last blijven houden van de gevolgen van een schokkende ervaring. EMDR wordt steeds vaker ingezet bij traumabehandeling. Maar wat is EMDR eigenlijk? En hoe werkt het? Hier lees je er meer over.

De Amerikaanse psychologe Francine Shapiro ontdekte in 1987 bij toeval de werking van EMDR. Door gelijktijdig aan een nare herinnering te denken en haar ogen snel heen en weer te bewegen verminderde de emotionele lading die ze had bij deze herinnering. Ze deed nader onderzoek en werkte de methode uit tot een geprotocolleerde procedure. In de loop van de jaren is de methode steeds meer verfijnd en wordt ze ingezet bij verschillende vormen van traumagerelateerde aandoeningen. Bijvoorbeeld na ongelukken, oorlogstrauma, verlies van een geliefde, ziekte of geweld. Deze situaties kunnen leiden tot slaapklachten, concentratieproblemen, angsten, stress of herbelevingen van de situatie.

Maar eerst iets over het brein. Het brein bestaat grofweg uit drie delen: de neocortex (het denkende brein), het limbisch systeem (het emotionele brein) en de hersenstam (het instinctieve brein). Wanneer iemand aan een traumatische situatie wordt blootgesteld werken het limbische systeem en de neocortex samen om de gebeurtenis als het ware een plek te geven. Verwerkingsproblemen kunnen ontstaan wanneer het limbisch systeem en de neocortex geen verbinding kunnen maken. De traumatische informatie wordt dan niet goed verwerkt.

Als je nu het brein afwisselend stimuleert breng je het in actie voor natuurlijke verwerking. Door de ogen heen en weer te laten bewegen én gelijktijdig aan de nare gebeurtenis te laten denken – dit is de desensitisatie fase – komt er verwerking – reprocessing – op gang. Dit kan overigens ook door om en om – links en rechts – geluiden via een koptelefoon aan te bieden. De meest waarschijnlijke verklaring voor de werking van EMDR is dat het werkgeheugen in het brein beide taken niet tegelijk aan kan.

EMDR werkt vaak snel en kan daardoor een intensieve therapie zijn. Het is daarom belangrijk om tussen de sessies door ruimte te maken voor het omgaan met emoties die opkomen.