Street compassion

Al geruime tijd volg ik Ian Gawler, een Australische auteur, motiverende spreker en pleitbezorger van alternatieve geneeswijzen. Samen met echtgenote Ruth begeleidt hij groepen op zijn Australische ranch. Ik ontdekte hem toen ik worstelde met kanker en ik op zoek was naar houvast, naar hulpmiddelen in mijn ziekteproces. Zijn diepe, warme stem in de geleide meditaties brachten mij rust en vertrouwen en het feit dat hij zelf zijn kanker tot stilstand had weten te brengen en met behulp van o.a. meditatie zijn gezondheid in stand hield spraken en spreken mij bijzonder aan.

Zo nu en dan ontvang ik mailing van Gawler, waarin hij zijn ideeën en aanbod bespreekt en in de laatste nieuwsbrief – deze nieuwsbrief heet out on a limb – sprak hij over street compassion. Ik herkende direct waar hij het over had en ik vond het zo mooi dat hij daar over schreef en het een naam gaf, dat ik hierover wilde delen.

Wat is street compassion, of straat compassie? Straat compassie kan omschreven worden als: het tonen van vriendelijkheid, empathie en begrip voor mensen die dakloosheid, armoede, verslaving of andere vormen van tegenspoed ervaren terwijl ze op straat leven. Straat compassie gaat over het erkennen van de menselijkheid van degenen die vaak worden gemarginaliseerd en gestigmatiseerd, en hen met waardigheid en respect behandelen. Het interessante vind ik, is dat het niet gaat om een statisch eindproces, maar om een voortdurend onderzoeken van deze kwaliteit in jezelf oftewel: hoe verhoudt jij je tot de wereld van gemarginaliseerden?

Straat compassie kan gaan over kleinere vormen van vriendelijkheid, zoals het aanbieden van een glimlach, kleingeld, een warme maaltijd of een vriendelijk woord aan iemand in nood. Het kan ook betekenen dat je zonder oordeel naar de verhalen van mensen luistert en hen steun en aanmoediging biedt. Maar het kan ook andere vormen van hulp bieden inhouden, zoals vrijwilligerswerk bij een opvangcentrum voor daklozen of een voedselbank, middelen of geld doneren aan organisaties die mensen ondersteunen die op straat leven en pleiten voor beleid dat de onderliggende oorzaken van dakloosheid en armoede aanpakt.

Sinds een aantal jaren woon met mijn echtgenoot en onze kinderen (inmiddels uitwonend) in het centrum van Groningen en dagelijks wordt ons de mogelijkheid compassie te oefenen. Groningen is een kleine stad en daklozen hebben de gewoonte een vaste plek uit te zoeken dus geregeld ontmoet ik dezelfde mensen. Ik oefen de namen van de daklozen die ik ontmoet en probeer het gesprek met hen aan te gaan. Hoe heet je, waar kom je vandaan, hoe komt het dat jij hier zit? Heb je een verblijfplaats of een logeerplek? Heb je kinderen, kleinkinderen? Wat doen die nu? Of ik vraag hoe verloopt je dag tot nu toe? Het doet me goed om dit te doen, maar vaak moet ik mezelf nog vaak over een drempel van aarzeling en onzekerheid helpen. Erop afstappen, het gesprek beginnen. Ik voel me soms verlegen en wil vooral niet betuttelend lijken, of neerbuigend overkomen. Sommigen kijken nogal nors of zijn onder invloed. Ik vraag mezelf af geef ik nu geld en zo ja, hoeveel? Heb ik er aan gedacht om geld mee te nemen? Het blijkt voor mij een dagelijkse oefening die mij uiteindelijk interactie en werkelijke vreugde oplevert. Uiteindelijk gaat straat compassie denk ik over het erkennen dat ieder mens het verdient om met compassie en empathie te worden behandeld, ongeacht zijn omstandigheden of achtergrond. Mocht je op straat lopen, kijk dan eens goed om je heen en oefen zoveel als mogelijk met deze prachtige vorm van compassie.

When your fear touches someone’s pain

It becomes pity

When your love touches someone’s pain

It becomes compassion

(Stephen Levine)